15-16 października 2019 r. - przez dwa dni w Toruniu, pod hasłem „Wyzwania dla pomocy społecznej” obradowała kadra instytucji pomocy i integracji społecznej oraz wsparcia rodziny i pieczy zastępczej z województwa kujawsko-pomorskiego podczas V Kujawsko-Pomorskiego Forum Pomocy Społecznej,

którego organizatorami byli: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu, Konwent Kierowników i Dyrektorów Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Konwent Ośrodków Pomocy Społecznej Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Tłumnie zjechali do Torunia przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie, domów pomocy społecznej  oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych z województwa kujawsko-pomorskiego.

Tematyka Forum wynikała z potrzeby poznania i odpowiedzi na pytanie, jakie wyzwania czekają pomoc społeczną w najbliższych latach. Zmieniająca się rzeczywistość determinuje nowe podejście nawet w kwestii pomagania. O wyzwaniach dla pomocy społecznej mówił prof. nadzw. dr hab. Mirosław Grewiński, Rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka w Warszawie.

Nasze społeczeństwo w ostatnich latach przeszło wiele zmian społecznych, politycznych, gospodarczych, ekonomicznych i kulturowych. Dotykają one wszystkich aspektów naszego życia począwszy od tożsamości po rodzinę, pracę czy związki międzyludzkie. Starzenie się społeczeństwa, nowe technologie, coraz większa liczba osób zagrożonych chorobami cywilizacyjnymi, psychicznymi, niesamodzielność czy dezaktywacja społeczeństwa – tworzą nowe oblicze klienta pomocy społecznej. Zagrożenia te wymuszają nowego podejścia. Wyzwanie edukacyjne, zagrożenia cyberprzestrzeni, brak zintegrowanych usług społecznych, deficyt partnerstwa i współpracy służb czy kryzys służb społecznych to wg. prof. Grewińskiego wyzwania dla pomoc społecznej, z którymi będą się mierzyć kadry pomocy społecznej - jednocześnie podkreślił też ważność współpracy międzyinstytucjonalnej oraz konieczność organizacji zintegrowanych usług społecznych dla skutecznej pomocy.

20-lecie pomocy społecznej na Pomorzu i Kujawach referował p. Adam Szponka – Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu, który przypomniał uczestnikom obrad, jak ewaluowała pomoc społeczna w naszym regionie, jakie były kierunki naszych działań, zmierzających do poprawy jakości udzielanego wsparcia. Działaliśmy m.in. w obszarach: doskonalenia kadry pomocy społecznej dla jej profesjonalizacji; współpracy z organizacjami pozarządowymi, pomocy dziecku i rodzinie i przeciwdziałania wykluczeniu dzieci i młodzieży; ekonomii społecznej - aby zaktywizować zagrożonych wykluczeniem społecznym, a także pomocy bezdomnym czy seniorom. Niejednokrotnie przecieraliśmy szlaki i byliśmy prekursorami w realizacji naszych planów. Działając wspólnie i angażując do współpracy inne instytucje, zawsze przyświecało nam hasło „Razem jesteśmy silniejsi”.

Szczególnego charakteru spotkania nadały jubileusze, przypadające w roku 2019. W tym roku obchodzimy bowiem 20-tą rocznicę Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, a także 20-tą rocznicę utworzenia Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu. Podziękowania Marszałka Województwa za 20-letnią współpracę z Samorządem Województwa Kujawsko-Pomorskiego, otrzymali przedstawiciele Ośrodków Pomocy Społecznej oraz Powiatowych Centrów Pomocy Społecznej, którzy nieprzerwanie  w okresie funkcjonowania Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, czyli przez ostatnich 20 lat, pełnili funkcje kierownicze w tych instytucjach. W tym zacnym gronie nie zabrakło też przedstawicieli ROPS w Toruniu. Szczególne podziękowania otrzymały p. Krystyna Żejmo-Wysocka – Dyrektor Departamentu Spraw Społecznych Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego oraz p. Doroty Hass – Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy. I jak na jubileusz przystało, nie zabrakło również podziękowań dla p. Doroty Wróblewskiej, która uczestniczyła w tworzeniu oraz wieloletniego dyrektora ROPS w Toruniu.

O przyszłości dla pomocy i jej nowa jakość w obszarach: rodzina, demografia i współpraca dyskutowali również specjaliści podczas paneli dyskusyjnych.

W panelu RODZINA uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, samorządów wszystkich szczebli zarówno z naszego województwa jak i z kraju oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych.

Paneliści wspólnie próbowali odpowiedzieć na pytania m.in. jak zwiększyć efektywność wsparcia dla rodziny i dziecka oraz systemu pieczy zastępczej, co działa dobrze, a co trzeba zmienić? Dyskutowano na temat planowanych zmian w ustawie o wspieraniu rodziny i systemu pieczy zastępczej. Wymieniano się też doświadczeniami i rozmawiano na temat dobrych praktyk, w tym m.in. omówiono nowatorskie rozwiązanie w obszarze wsparcia rodziny i pieczy zastępczej jakim jest system gdyński. Podczas dyskusji wybrzmiało jak bardzo ważnym narzędziem mającym istotny wpływ na kształt wsparcia rodziny i dziecka w regionie jest projekt partnerski pn. Rodzina w Centrum.

Wszyscy uczestnicy zgodzili się z myślą przewodnią panelu, iż tylko poprzez wzmocnienie szeroko pojętej współpracy międzyinstytucjonalnej stworzony może zostać system, który będzie właściwą odpowiedzią na potrzeby dziecka i rodziny.

Panel DEMOGRAFIA, pod kierunkiem moderatora p. Karoliny Kramkowskiej (ROPS) skoncentrował się na tematyce osób starszych i zmian demograficznych, które w znaczącym stopniu ujawniają się wzrostem liczby seniorów. Zaproszeni goście reprezentowali placówkę całodobową – DPS, działania na terenie wiejskim i wielkomiejskim, nowoczesne technologie i budownictwo specjalistyczne. Rozmowa koncentrowała się na dwóch głównych aspektach – nowoczesnych technologiach w służbie seniorom oraz współpracy, która dzięki holistyczności pomoże seniorom przejść przez drogę od samodzielności po całodobowe wsparcie w razie potrzeby. Wspominano również o wyzwaniach jakie czekają środowisko lokalne w aspektach społeczno- ekonomicznych.

W trakcie panelu WSPÓŁPRACA uczestnicy zostali zapoznani z istotą i dobrymi praktykami w zakresie budowania partnerstw wielosektorowych (tj. pomiędzy instytucjami pomocy i integracji społecznej a podmiotami innych polityk sektorowych) na rzecz wsparcia osób/rodzin/grup społecznych. Podczas panelu przedstawione zostały korzyści płynące z kooperacji wielowymiarowej (wielosektorowej) oraz dobre praktyki w zakresie współpracy instytucji działających w obszarze wykluczenia społecznego.

Namacalnym przykładem partnerstwa wielosektorowego jest obecnie realizowany przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu projekt pn. „Kooperacja – efektywna i skuteczna” współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020. Celem projektu jest wypracowanie i wdrożenie modelu kooperacji pomiędzy instytucjami pomocy i integracji społecznej a podmiotami innych polityk sektorowych m.in. pomocy społecznej, edukacji, zdrowia, sądownictwa i policji.

W przerwie konferencji na uczestników czekał symulator starości. W jednej chwili można było przenieś się w przyszłość i… mieć kilkadziesiąt lat więcej. Dzięki Firmie „Spin” z Torunia, która przygotowała prezentację kombinezonu geriatrycznego, można było zrozumieć z jakimi problemami borykają się ludzie starzy, jakie są ograniczenia, ile trzeba włożyć wysiłku przy wykonywaniu najprostszych czynności. Niedowidzenie, niedosłuch, ograniczenia ruchowe – kombinezon pozwala zrozumieć, jak fizycznie odczuwa się starość. Było to ciekawe doświadczenie, które skłaniało tez do refleksji – jak bardzo seniorzy potrzebują wsparcia, przy postępujących z wiekiem ograniczeniach.
Jak wskazywali również uczestnicy, dzięki możliwości poznania wielu niedogodności wieku starszego, kombinezon jest doskonałym narzędzie do kształcenia przyszłych opiekunów osób starszych.

Drugi dzień obrad poświęcono na wzmocnienie swoich motywacji. Dzięki spotkaniu z trenerem motywacyjnym, psychoterapeutką p. Bożeną Ciechanowską z Fundacji na Rzecz Wsparcia Innowacji w JST, szukaliśmy odpowiedzi na pytania: „dlaczego przestaje nam się chcieć? - co nas zatrzymuje?” Poznaliśmy także możliwości radzenia sobie z wypaleniem zawodowy.                    

Był też czas na zapoznanie się z nową perspektywą RPO, o której powiedziała nam p. Dagmara Angowska – przedstawicielka Departamentu Funduszy Europejskich, Kujawsk-Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego. Uczestnicy z wielkim zainteresowaniem słuchali jakie założenia RPO WK-P na lata 2021-2027 są przewidywane w nowym okresie programowania, jakie są obszary kluczowe i wstępne kierunki wsparcia.

Warto też zwrócić uwagę w kontekście tematyki Forum, na Koordynację rozwoju obszaru włączenia społecznego, w tym w szczególności rozwoju usług społecznych, zdrowotnych i deinstytucjonalizacji

(pomoc i doradztwo dla JST w przygotowaniu lokalnych planów deinstytucjonalizacji, wsparcie beneficjentów EFS w przygotowaniu do przejęcia trwałości usług społecznych po zakończeniu projektu, budowa partnerstwa publiczno-społecznego). Jest to szansa dla ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy społecznej, które będą mogły ubiegać się środki na tego typu zadania.

Zmiany w ustawie o pomocy społecznej i ustawach około pomocowych interpretowane przez radcę prawnego p. Beata Rataj, i sądząc po licznie zgromadzonych w Sali słuchaczy, cieszyły się ogromnym zainteresowaniem. Uczestnicy również słuchali z wielkim zainteresowaniem interpretacji przepisów prawnych zawartych w ustawie o wsparciu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawie o świadczeniach rodzinnych czy ustawie za życiem.

Serdecznie dziękujemy za uczestnictwo w konferencji.

 Do pobrania:

Galeria zdjęć: